Bayhan: 'Bekaert’ta sendikal haklar ayaklar altında’

Ankara — Emek Partisi (EMEP) İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, Kocaeli’nin Kartepe ve İzmit ilçelerinde faaliyet gösteren Bekaert fabrikalarında son iki yılda sistematik biçimde yürütülen sendikasızlaştırma politikalarını Meclis gündemine taşıdı.

Bayhan, işçilerin anayasal haklarının gasp edildiğini, baskı ve gözetim altında tutulduğunu, sendika seçme özgürlüklerinin yok sayıldığını vurgulayarak Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan’a soru önergesi verdi.

“Grev yasağını tanımayan işçilere baskılar arttı”

Bayhan, 2022 yılı Aralık ayında Birleşik Metal-İş Sendikası’nın örgütlü olduğu İzmit fabrikasında başlayan toplu sözleşme sürecinde uzlaşma sağlanamaması üzerine işçilerin grev kararı aldığını hatırlatarak, "Grev sabahı Cumhurbaşkanlığı tarafından alınan hukuksuz bir kararla grev ertelendi. Fiilen yasaklandı. Ancak işçiler bu karara boyun eğmedi, anayasal haklarını kullanarak 18 gün boyunca kararlılıkla grevlerini sürdürdüler" ifadelerini kullandı.

Bu sürecin ardından Bekaert yönetiminin sendikal haklara karşı baskılarını artırdığını belirten Bayhan, işyeri baş temsilcisinin işten çıkarıldığını, fabrikanın çevresine tel örgüler çekilip kameralarla gözetim sistemleri kurulduğunu, işçilerin ücret artışı taleplerinin ise görmezden gelindiğini ifade etti.

"İki fabrikayı birleştirip sendikal dengeyi değiştirdiler"

Bayhan, 2024 yılı içinde Bekaert’ın, Kartepe’de Hak-İş’e bağlı Özçelik-İş’in ve İzmit’te DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş’in örgütlü olduğu iki fabrikayı “Bekaert Çelik Kord Sanayi ve Ticaret A.Ş.” adı altında tek çatı altında birleştirdiğini hatırlattı. Bu adımın, toplu iş sözleşmesi ve yetki sürecinin hemen öncesinde atılmasının dikkat çekici olduğunu belirtti.

“İşçilerin sendika seçme hakkı gasp edildi”

Bayhan, birleşme sonrası her iki fabrikada da işçilerin anayasal ve yasal haklarının geriletildiğine dikkat çekerek, sendika seçme özgürlüklerinin tanınmadığını, referandum taleplerinin Bekaert yönetimi tarafından reddedildiğini ifade etti.

İşçilerin fiilen toplu sözleşme düzeninden mahrum bırakıldığını vurgulayan Bayhan, Meclis’e sunduğu önergeyle şu soruları gündeme taşıdı:

Bayhan, önergesinde ilk olarak şu soruyu yöneltti:

“Bekaert firmasının gerçekleştirdiği birleşme süreci, işçilerin sendikal haklarını geriye götürerek, 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu başta olmak üzere ilgili mevzuatı ihlal etmektedir. Bakanlığınız bu ihlallere karşı herhangi bir inceleme ya da soruşturma başlatmış mıdır?​”

Ayrıca bu sürece ilişkin olarak Adalet ve Ticaret Bakanlıklarından bilgi talep edilip edilmediğini de soran Bayhan, eğer hiçbir işlem yapılmadıysa bunun gerekçesinin açıklanmasını istedi.

“Yetki başvurularında ayrımcılık mı yapılıyor?​”

Bayhan’ın önergesindeki en dikkat çeken sorulardan biri ise iki sendikanın başvuruları arasındaki farkla ilgiliydi. Bayhan,

“04.05.2024 tarihinde yetki başvurusu yapan Birleşik Metal-İş’e yanıt verilmezken, yalnızca iki gün sonra başvuran Özçelik-İş Sendikası’nın talebine hızla olumlu yanıt verilmiştir. Bakanlığınızın öncelik sıralaması nedir?​”diye sordu ve bu durumun sendikal ayrımcılık anlamına gelip gelmediğini sordu.

Bayhan, bu farklı yaklaşımın “bakanlığın açıkça taraf tuttuğu ve suç işlediği” yönündeki iddiaları gündeme getirdiğini belirterek, bu iddialara dair somut ve gerekçeli bir açıklama talep etti.

“İtiraz süreci neden toplu sözleşmeyi durduruyor?​”

Toplu iş sözleşmesi yetki sürecinde yaşanan itirazların, sözleşme sürecini durdurduğunu ve bu uygulamanın başka hiçbir alanda benzeri olmadığını dile getiren Bayhan,

“İşçiler açısından ciddi mağduriyetlere neden olan bu uygulamayı giderecek herhangi bir yasal düzenleme hazırlığınız var mı?​”sorusunu yöneltti.

“Referandum uygulaması geri getirilmeli”

Son olarak Bayhan, sendika seçme özgürlüğünün güvence altına alınması için referandum uygulamasının yeniden gündeme alınması gerektiğini söyledi.

“Geçmişte yargı kararlarıyla uygulanan referandum, işçilerin iradesini yansıtmak açısından önemli bir araçtı. Bu konuda yasal bir düzenleme hazırlığınız bulunmakta mıdır?​”şeklinde sordu.

“Bekaert’ta suç duyurusu var”

Bayhan, Birleşik Metal-İş Sendikası’nın Bekaert’taki işyeri birleşmesine ilişkin hukuka aykırılık iddialarıyla suç duyurusunda bulunduğunu da hatırlattı. (İşçi Sendika Servisi)